Eindelijk weer eens een rustige zaterdagochtend: boodschappen in huis, voetbal afgelast en weersomstandigheden die vragen om niks anders dan koffie en de krant. In die krant trokken de eerste regels van de recensie van het boek ‘Meditatie – De blijvende effecten op lichaam, geest en hersenen’ de aandacht. Auteurs Daniel Goleman en Richard Davidson, zelf fervent beoefenaars van meditatie, baanden zich een weg door stapels onderzoek om vast te stellen of meditatie ook echt werkt. Veel van die studies blijken van het type ‘wij van WC-eend’; uitgevoerd door onderzoekers die niet op zoek waren naar antwoord op de vraag óf meditatie werkt, maar bevestiging van de stelling dát het werkt.

Meditatie en mindfulness zijn inmiddels big business, terwijl er is nog steeds relatief weinig bekend is over de effecten van meditatie. Toch blijkt uit hersenscans van boeddhistische monniken dat hun hersenen anders functioneren: ze lijken een wijder bewustzijn te hebben en hun hersenen verouderen minder snel. Het lijkt erop dat meditatie blijvende verandering van de hersenen mogelijk maakt, maar urenlang mediteren is voor de overbelaste westerling wel erg hoog gegrepen. Toch heeft ook korte (mits dagelijkse) meditatie al een positief effect op de hersenen.

Headspace app

Nou wil het toeval dat ik drie dagen geleden de Headspace app heb gedownload. Al drie dagen helpt de kalme stem van meditatie-expert Andy Puddicombe me door tien mindfulle minuten. Mijn ademhalingsmeditatie was er na de marathon een beetje bij ingeschoten, het hardlopen zelf ook. Tegelijkertijd liep mijn agenda vol en daarmee ook mijn hoofd. Maar nu herinnert Andy mij er elke dag even aan dat ik nog niet gemediteerd heb. Hij geeft ook een compliment als ik dat wel gedaan heb en houdt me op de hoogte hoe lang mijn ‘streak’ nu al duurt. En daar heeft hij me te pakken: hij spreekt mijn prestatiedwang aan. Want een streak breek je niet zomaar. Ik niet in ieder geval. En dus kan het mediteren, net als het dagelijks schrijven, zomaar een zelfopgelegde verplichting te worden. Beide met positief effect op mijn hersenen, dat dan weer wel.